Een Politieke Tragedie

PERSONAGES

Jezus van Nazareth, Vredesactivist en sekteleider

Sharon, Premier van Israël

Maria, Vredesactiviste, moeder van Jezus en zuster Sharon
Samaritaanse vrouw
Martha, Palestijnse vrouw

Westerse reporter 1, Lucas
Man
Israëlische militair
Pilatus, Amerikaanse ambassadeur
God, Vader in de hemel

Westerse reporter 2, Mattheus
Jozef, Palestijnse vrijheidsstrijder
Petrus, Vriend en volgeling van Jezus
Johannus de Doper
Lazarus, Palestijnse activist
Israëlische militair

HET BELOOFDE LAND

Proloog 1
TV-REPORTAGE ZES-DAAGSE OORLOG
(Een rechtop staand groot houten kruis, een lange houten altaartafel met banken, aan weerszijden op het achterpodium portretten van Sharon en Arafat. Op het zijtoneel links en rechts twee stellingtorens. Een journalist met microfoon op het voorpodium.
(Muziek, geluid van tanks en luchtafweer)

Reporter 1, Lucas
Jeruzalem is opnieuw het toneel van strijd
De Israëli’s hebben vanochtend vroeg de oude stad ingenomen
Op de muren staan militairen
Het wapen in de aanslag
Er zijn berichten dat het leger de gehele Westbank heeft bezet

Op dit moment bevind ik me net buiten de Jaffagate
En er is hier een wonderlijk natuurverschijnsel waar te nemen
Ten zuiden van de stad hangt een enorme lichtbal boven de heuvels
De muur van de oude stad is helverlicht
De mensen zijn ondanks de gebeurtenissen van eerder vandaag
Massaal naar buiten gekomen en kijken naar de hemel
(Donkerslag. 2. Muziek)

Proloog 2
DE BARING
(1967. Een vervallen hotelkamer in de Arabische stad Bethlehem. Op de tafel ligt een
barende vrouw, Maria. Zij is oriëntaals gekleed en draagt een Joodse ketting. Bij het raam staat Jozef)

Maria
(Kreunt van de persweeën)
Een kind is een geschenk
Een geschenk uit de hemel
Is het mijn schuld dat Eva van de appel at?

Kind van de onbevlekte ontvangenis
Onbevlekt voor de Heilige Roomse Kerk
Het mooiste wonder uit de wereldgeschiedenis
Is toch van bedenkelijke herkomst

De vader was meer een eenzijdig opgedrongen blind date
Op een wolk komen binnenwaaien

En dan maar direct het hele fokgerei buiten de broek
Onze Vader die uit de hemelen kwam
Omlaag gevlogen op een bezemsteel
Echt waar. Het leek wel een Middeleeuwse tovenaar
Een oude man met een witte baard
Hij zei dat hij Jahweh was
Hij kwam mij een zoon schenken
Zijn zoon zou de wereld verlossen
Nou, daar zaten we op te wachten

Hij, de God van Abraham, Izaak en Jacob
Zijn naam worde geheiligd
De geile bok
De exhibitionist
De godsdienstpsychopaat
Raaskallend in de gedaante van de aartsengel Gabriël
Het was een nachtmerrie
Verlos me van die last
Kom op met die godenzoon
(Koormuziek zwelt aan)

Jozef
Maria, ik ben er. Ontspan maar.
(Hij knielt aan het bed)

Maria
(Kreunend, terwijl het licht in rood dimt
Katholieke mismuziek zwelt aan)
Dat werd tijd. Hij komt, Hij komt.
(Donker)

Scene 2
VLUCHT
(In de houten bak ligt een baby in doeken. Jozef, een Arabische man met een Palestijnse sjaal en een kaftan staat aan het raam en kijkt naar buiten. Hij heeft zijn machinegeweer op tafel gelegd. 3. Muziek: Geluid Baby)

Maria
Wat sta je daar nou? Is er wat te zien?

Jozef
Er staan drie heren in carnavalskostuum aan de overkant.

Maria
Carnaval? Dat lijkt me een ander feest.
Carnaval in december?

Jozef
Het lijkt eigenlijk meer het ontvangstcomite van de Unesco.
Een Afrikaan, een Aziaat en een Europeaan.

Maria
Wat moeten ze daar?

Jozef
Ik weet het niet.
Ze wijzen op de schijnwerpers.
Er komen meer mensen bij staan.
Ze wijzen nu onze kant op.
Mijn God, ze zwaaien naar mij.
We moeten trouwens weg, Maria.
Kom voordat die lui boven komen.

(De sterrenhemel geeft een zeldzaam licht. Het lijkt of zich een natuurlijk wonder voltrekt.
Er klinkt het geluid van klokken. Een man met een Palestijnse sjaal en mitrailleur komt binnen.)

Man
De Israëli’s komen, Jozef.
Er is geen houden aan.
We moeten weg.
Ze zijn Jeruzalem binnengetrokken.

Maria
Net wat ik dacht.
Ze hebben het toch gedaan.

Man
Ze hebben troepen samengetrokken bij Abu Gneim.
Ze rijden nu deze kant op.
(Het kind in de kribbe huilt. De man zwijgt en kijkt in de richting van het kind)
Is je kind al geboren?
Gefeliciteerd. Is het een zoon of een dochter?

Jozef
Een zoon.

Man
Geweldig. Een zoon in deze nacht.
Het is een teken van hoop. Een teken van overwinning.
Een teken van bevrijding.
Hij is in de wieg gelegd als Palestijnse vrijheidsstrijder.

Jozef
(Glimlacht)
Hij is Joods.

Man
Joods? Het is toch jouw kind?

Jozef
Maria is Joods.

Man
Ja, en? Een kind krijgt de identiteit toch van zijn vader?

Jozef
De Joodse identiteit verkrijg je door de moeder.

Man
(Lacht)
Hij heeft dus eigenlijk twee identiteiten.
Hij heeft een gouden krans rond zijn hoofd.

Jozef
Een wat? Ach, dat komt door het licht.

Man
(Het licht draait. Het geronk van tanks. Ze kijken naar buiten. Enorme schijnwerpers verlichten de stad.)
De Israëli’s. We moeten weg Jozef, kom. De auto staat voor.

Jozef
Weg? Waarheen?

Man
We rijden rechtstreeks naar Amman en morgen via de Sinaï naar Cairo.

Jozef
Cairo?

Man
Amman heeft een overleg georganiseerd met de Egyptenaren.

Maria
Wat moet ik in Egypte? Ik blijf hier.
Ik loop niet weg voor mijn eigen volk.

Jozef
(Jozef gaat aan haar bed zitten.)
We moeten gaan, Maria. Je weet dat het gevaarlijk is om te blijven. Alsjeblieft.

Maria
Ik ben geen balling.
Beloof me dat we terugkeren?

Jozef
Natuurlijk. Mijn bloed is verbonden met deze grond.
Ik beloof het je. (Ze vertrekken. Muziek.)

Akte 1
GALILEÏ

scene 1
TIMMERMAN
(In de timmermanswerkplaats van Jezus van Nazareth. Jezus in zijn traditionele pij timmert aan een houten kruis op het achtertoneel. Ariël Sharon, gekleed in keurig kostuum met een keppel, komt binnen.)

Sharon
Stoor ik? Ik moet je spreken.

Jezus
Treed binnen in mijn kathedraal.
Ga zitten en bedien jezelf.
Ik moet dit even afmaken.

Sharon
Je bent niet meer van deze tijd.
Ik heb het je al vaak gezegd:
neem een ander vak.
In hout zit geen toekomst.
Vroeg of laat komt de rot erin.
Vergaat het tot stof.

Jezus
Wat is er mis met hout?
Mijn lichaam is verbonden met het hout.
Hout ademt het leven.

Sharon
Je bedoelt de houtworm?
Wordt wakker.
Deze tijd vraagt om gewapend beton.
Het land van Abraham is gebouwd op een stalen overtuigingskracht.

Jezus
Die blinde overtuigingskracht kennen we.
Mijn land is van hout. Het groeit, het rijpt en het sterft.
Het ademt en warmt onze lichamen.

Sharon
Padvinder. Jij met je houten geweer.
Deze natie overleeft enkel op daadkracht.
Onze toekomst vraagt een harnas.

Jezus
Mijn toekomst is verbonden met de boom.
Van de boom zal ik eten
Haar ringen zal ik tellen.
Tegen haar stam zal ik sterven.

Sharon
Ach, ach…
Wat moet je eigenlijk met dat kruis?
Je gaat me toch niet vertellen dat je bekeerd bent tot het Christendom?

Jezus
Het Christendom? Nee. Dat ontwikkelt zich pas na mijn dood.

Sharon
Dat is maar beter ook. Maar waarom dat kruis?

Jezus
(Werkt door)
Dit kruis zal een instrument zijn in jouw hand.
Een instrument voor je finale daad.
Symbool van je overwinning.
Je Pyrrusoverwinning.

Sharon
Jezus. Ik moet je over iets belangrijks spreken.

Maria
(Komt binnen)
Iedereen is klaar,
we kunnen gaan.

Sharon
Zo. Waar gaan jullie heen?

Maria
Oh, hallo. Ik wist niet dat jij er ook was.

Sharon
Ik dacht: Ik kom maar eens op bezoek bij mijn zuster en haar illustere zoon.
Maar waar gaan jullie heen?

Maria
Het laatste overleg.
Morgen begint de vredesmars naar Jeruzalem.

Sharon
Aha, onze helden van het gebroken geweertje.
Is er toestemming voor deze wandeling door de Westbank?

Maria
Er is inderdaad toestemming.

Sharon
En waar gaat dat allemaal naartoe?

Maria
Langs je nieuwe muur naar Jeruzalem.
Er is een slotmanifestatie op de Tempelberg.

Sharon
Zullen die Allah-roepers blij mee zijn.
Het lijkt me het beste wanneer ik een stukje meewandel?

Jezus
Iedereen met goede bedoelingen is welkom.

Maria
Loop je ons weer te bespioneren.
Is er al voortgang in het onderzoek naar Jozef?
Ariël, vertel me de waarheid.

Sharon
Er is een rapport gemaakt.

Maria
Krijg ik daar misschien ook inzicht in?
Of vind de Shabak dat soms niet goed?

Sharon
Je krijgt er nog bericht over.

Maria
Hou op, Arik. Ik wil nu weten wat jullie hebben bekonkeld.

Sharon
(Zacht en ernstig)
Het onderzoek is afgesloten. Er is geen bewijs dat de autoriteiten in overtreding waren.
Het spijt me.

Maria
Als ik het niet dacht. Alles keurig geregeld,
de gevangenissen puilen uit van de politieke gevangenen.
Leve de rechtsstaat.
De Shabak martelt,
de Mossad organiseert een verdwijning
Wij weten van niets
Dat gebeurt bij ons niet.
Wij, van Eretz Israël zijn een democratische rechtsstaat.
(Fel uitvallend)
Jullie hebben hem vermoord, Ariël.
Jullie hebben hem vermoord.
Jozef, waarom .. Jozef ...
(Maria barst in huilen uit. Donkerslag. 6. Muziek.)

scene 2
NAZARETH
Reporter 2 Mattheus
Een vredesmars door het Beloofde Land.
Op het kerkplein in Nazareth staat Lucas, de Evangelist
met het laatste nieuws over dit bijzondere initiatief.
Wij schakelen direct over. Lucas, wat is er aan de hand?

Reporter 1, Lucas
(Op het voorpodium met microfoon.)

Over enkele uren zal Jezus de Nazarener met zijn discipelen
vanaf hier zijn kruistocht naar Jeruzalem beginnen.
Een mars voor de vrede langs de heilige plaatsen.
Een mars ook langs de nieuwe muur.
Een anti-terreur hekwerk voor de Israëli’s,
een apartheidsmuur voor de Filistijnen.

Reporter 2
Kun jij ons iets vertellen over het precieze routeschema?

Reporter 1
Het routeschema is gisteren bekendgemaakt.
De tocht gaat via Kana naar het meer van Galilea.
Jezus zal daar in de kapel van Kapernaum zijn bekende Bergrede houden.

Daarna zal men zich zuidwaarts begeven naar de Westbank.
De bekende bron van Jacob in Nablus vormt het volgende doel.
We zijn dan bijna een week onderweg.
De mars wordt vervolgd door de Jordaanvallei naar de Allenby Bridge.
Daar zal in de Jordaan een rituele doop plaatsvinden.
Tenslotte zal de groep door de bergen naar Bethanië trekken.
Volgens schema moet men op Pesach op de Tempelberg in Jeruzalem arriveren.
Een bijzonder initiatief.
Wij gaan het natuurlijk allemaal met u volgen.
Tot zover mijn informatie.
Dit was Lucas de Evangelist, uit Nazareth voor JC. Networks.

scene 3
DE BRUILOFT VAN CANA
(Orthodox- Joodse bruiloft op dansmuziek. Volksdans van mannen rond de bruid.)

Petrus
(Uit dans naar voren)
Onderweg naar het meer van Galilea
De bruiloft van Cana
Hij heeft het water in wijn veranderd
Twaalf kruiken
Twaalf fenomenale kruiken
Veertig liter kruiken
Dat maakt
(Hij rekent)
Vierhonderd tachtig liter wijn
Jezus heeft de wijn gezegend
Met de woorden
´Dit is mijn bloed!´

Bruid
(De bruid in witte bruidsjurk naar voren).
Hij is gekomen
De Messias is gekomen
Ons lijden is verhoord
Hij heeft het water in wijn veranderd

Het water in wijn
Een bad van alcohol
Een roes die duurde tot
Het einde van de nacht
Hij heeft gezegd:
Neemt het leven
Het leven is door mijn aderen geklokt

Deze nacht heb ik twaalf mannen ontmoet
Twaalf mannen op rij
Zij hebben hun wijsheid gegeven
Zij hebben hun liefde aan mij gegeven

Ze zeiden dat ik middels hen één was met de Heer
Één met de Messias en zijn hofhouding
Halleluja. Ik was één met de Heer!
(7. Muziek)

scene 4
WONDERGENEZINGEN, VISSEN EN BRODEN
(8. Muziek. Een chaotische sfeer. Er komt een man kruipend op. Jezus zwaait en de man staat op en loopt weg. Maria en Petrus brengen manden met broden en vissen op. Er gaat het een en ander over de vloer. Jezus smeert iemand de ogen met spuug in en deze staat op en doet de blinddoek af. Een vrouw vertelt voor de microfoon hoe ze door Jezus is genezen.)

Vrouw
Jarenlang had ik last van innerlijke bloedingen
Alles had ik al geprobeerd om die kwaal te genezen
Tot mijn buurvrouw vertelde over Jezus
Ze zei: Ga naar Jezus, die zal je genezen
Toen hij ons dorp bezocht heb ik hem opgewacht
Er stonden honderden mensen aan de straatweg
Ik wist dat hij me genezen kon
Ik heb zijn mantel aangeraakt
Ik voelde zijn energie in mijn lichaam stromen
Hij heeft mijn uitstraling gevoeld
Want hij draaide zich plotseling om en riep
´Wie raakt mij aan?´
Hij klonk, hoe zal ik het zeggen, agressief
Ik raakte in paniek en riep dat ik het was
Zijn gezicht werd milder
Ik voelde hoe zijn kracht
Bezit nam van mijn lichaam
Toen ik thuis kwam wist ik het
Ik ben voor altijd van mijn kwaal verlost

scene 5
BERGREDE
(Vroeg-christelijke muziek. De kapel van Kapernaum aan het meer van Galileï. Jezus, Maria en Petrus maken de kapel in orde voor de preek. Maria brengt het boek op en Petrus gaat rond met het wierookvat).

Jezus
(Preekt vanachter het altaar)
Vissers van Kapernaum
Burgers van Galilea
Discipelen van de Heer
Demonstranten van vrede en gerechtigheid
Palestijnen
Israeliëten
Verdwaalden
Zondigen

Ik roep in herinnering dat verhaal uit de Heilige Schrift
Er leefden eens twee broers in het land van Kanaän
Kaïn was landbouwer in het lage land aan de Zee
Abel was schaapshoeder in de bergen
Maar Kaïn wilde het land van zijn broer
En op een dag sloeg hij hem dood
Hij nam zijn land
Jarenlang leefde hij in welvaart
Totdat hij hoorde roepen
Kaïn, waar is uw broeder Abel?
Kaïn schrok en zweeg
Kain waar is uw broeder Abel?
En Kain antwoordde:
Ik weet het niet Heer. Ben ik mijn broeders hoeder?

Ik heb de huizen van de Samaritanen bezocht en heb geluisterd naar hun lijden
Ik heb de huizen van de Joden bezocht en heb geluisterd naar hun lijden
Ik ben tot u gekomen met een blijde boodschap
Een boodschap van kwetsbaarheid
In de mond van de brullende oorlog
Een boodschap van fysieke warmte
In de koude van de isolatiecel
Een boodschap van grootmoedigheid
In de spiraal van het geweld

De zon komt op boven het meer
De ochtend zend een nieuwe tijd
Ik wandel langs het water
En luister naar haar boodschap van verzoening

Scene 6
AANKLACHT TEGEN GOD
Jezus
(Jezus alleen in de kapel, heft zijn armen ten hemel.)
Vader, laat mij tot u komen.

God
(Opkomstgeluid. God komt over een lange loper aanlopen, gevolgd door zijn body-guard) Wat is het mijn zoon.

Jezus
U leerde mij de leer van liefde voor de vijand en vergeving.
En dan lees ik uw boek...

God
Ja, en dan?

Jezus
Dan lees ik enkel gewelddadigheid.

God
Tja…

Jezus
Het begint al in de Genesis.
‘Ik jaag u uit het paradijs
Werkt in het zweet des aanschijns,
Baart in pijn,
Verlaat de hof en verliest het eeuwig leven’.

God
Ik was in die tijd nogal ontstemd over de mens.

Jezus
Ontstemd over de mens?
‘Ik zal de mens verdelgen van den aardbodem
En breng een watervloed over de wereld’
De eerste genocide uit de wereldgeschiedenis.

God
Tja, misschien een beetje harde strafmaatregel.

Jezus
Het regent strafmaatregelen in uw boek.
De ondergang van Babylon,
de plagen van Egypte.

God
Hmm.. ook niet bepaald oefeningen in vergevingsgezindheid.

Jezus
De verwoesting van Sodom en Gomorra,
de oorlogen tegen de Filistijnen.
De maatregelen van David.

God
Ik weet het. Jezus, ik weet het.
Sinds jouw geboorte ben ik veranderd.
Je vader was in oud-testamentische tijden
een wat kwaadaardige God.
Niet geheel vrij van jeugdige agressie.
Een moeilijke jeugd.

Jezus
Moeilijke jeugd?
Uw boek lijkt het woord van de duivel zelf wel.
Mijn vader was in die oorlogen gewoon helemaal fout.
Hoe moet het volk van Abraham zich nu vreedzaam gedragen
Wanneer U zo gewelddadige taal uitslaat.
(Citeert uit het boek)
Hier, uw opdracht aan Mozes:
‘Zie hier het land van Kanaän dat ik Abraham, Izak en Jacob gezworen heb
Uw zaad zal ik het geven’.

God
Wat is daar mis mee?

Jezus
Wat daar mis mee is?
Dat daar al andere volkeren leefden
Dat daar ellende van komt.
Dat U dat kon weten
En dat U daar wel degelijk verantwoordelijk voor bent.

Akte 2
SAMARIA
(8. Muziek. Islamitisch gebed. Arabische markt met kooplui en islamitisch gebed. Een Palestijnse/Samaritaanse vrouw met een hoofddoek bij de waterput waar ze souvenirs te koop aanbiedt.)

Scene 1
ISLAMITISCH GEBED EN CHECKPOINT
(Islamitisch gebed op het voortoneel. Jezus en Sharon bij het Nablus-checkpoint op het achtertoneel.)

Sharon
Tot zover. Laten we vanaf hier teruglopen.

Jezus
Waarom?

Sharon
Waar wil je heen?

Jezus
Naar de bron van Jacob in Sichem.

Sharon
Sichem? Nablus? Wat wil je daar?
Er is daar niets. Palestijnen, Filistijnen en andere terroristen.
De Samaritanen zijn niet te vertrouwen, Jezus.

Jezus
(Glimlachend) Niet te vertrouwen?
Bevraag de man die het wantrouwen koestert
De wortel van wantrouwen huist niet in hen,
maar in ons.
Wij zijn de dragers van het wantrouwen.
De diepe angst, die zich projecteert op het lichaam van de zondebok.

Sharon
Houd op met je geklets, Jezus.
Deze grens is er niet voor niets.
Het is voor onze veiligheid.
Jouw veiligheid.
Aan de andere zijde van de grens
kan de Israëlische staat die veiligheid niet garanderen.

Jezus
Ken jij nog andere woorden dan veiligheid?
Deze angstige roep om de bescherming van het zwaard –
allemaal illusies van de geharnaste mens.

Sharon
Houd op met je gebazel, Jezus.
Weet je niet wat een Samaritaan is?
Hij is vies, hij stinkt en hij is onbetrouwbaar.
Ik heb respect voor ieder mens,
zelfs voor hen die beschaving ontberen.
Maar deze mensen zijn gewoon, eh.. anders.

Militair
(Komt aanlopen)
Door lopen. U mag daar niet blijven staan.

Sharon
Waarom mag ik hier niet staan?
Jongeman, weet u tegen wie u spreekt?

Militair
Nee, en dat interesseert me ook niet.
Al was u de Messias zelf dan nog moet u vertrekken.

Sharon
Ik ben de Messias niet. Ik ben Sharon.

Militair
Ja,ja, iedereen kan wel zeggen dat die Sharon is.
Maar je denkt toch niet dat ik gek ben.
Er zijn van die psychoten die beweren
dat ze Jezus Christus zijn.
Dat geloof je toch ook niet.
Kom op, doorlopen.
(Jezus zwijgt en loopt naar de bron. Sharon volgt).

scene 2
DE SAMARITAANSE VROUW
Samaritaanse vrouw
Vreemdelingen in de stad.
De haan kraait voor een nieuwe dag.
Een teken van hoop voor de toekomst.
Een teken dat de tijd van stagnatie voorbij is.
Een teken dat dit land
de deuren van haar openbare gevangenis
heeft opengezet en kiest voor leefbaarheid.
De man met de zachte ogen nadert de bron.
Hij komt mij halen.
Na zoveel mislukt leven komt hij voor mij.
Oh Allah. Laat deze man mij meenemen.
Laat deze man een nieuw leven brengen.
Wat zou die willen?
In Allahs´ naam
waarmee kan ik hem van dienst zijn?

Jezus
Een kruik bronwater graag.

Samaritaanse
Natuurlijk, vreemdeling dat kan.
U bent de eerste buitenlander sinds jaren
Moet die meneer niet binnen komen?
Hij is welkom. Wij zijn een gastvrij volk.
Zelfs Israëli ‘s zijn bij ons welkom

Jezus
Weet u dat wel zeker?
Kijkt u hem eens aan.
Herkent u hem niet?

Samaritaanse vrouw
(De vrouw kijkt en haar hoofd begint te trillen)
Lieve God. Het is Sharon.
Hij is het echt.
Maar wie bent u dan?
Een veiligheidsagent?
Meneer, wij hebben niets verkeerd gedaan
Alstublieft. Wij hebben niets gedaan.

Jezus
Maak u niet ongerust.
Ik sta aan uw zijde.
U kent mij, maar herkent mij niet.
Dank u voor de kruik.
(Jezus keert met zijn water terug.)

Sharon
Jezus, Alsjeblieft.
Je kunt niet zomaar overal binnenlopen.
Het is hier gevaarlijk.
De terreur schuilt in elke hoek.
Je kunt de mensen hier niet vertrouwen.
Mannen en vrouwen, deze vrouw kan een terroriste zijn.
Ze kan een bom onder de toonbank hebben en ons allemaal opblazen.

Jezus
Deze vrouw is net zo bang als jij.
Waar brengt die angst ons?
Je laat je geest benevelen door wantrouwen.
Ariël, je hele leven is doordrenkt met wantrouwen.
(Donkerslag)

scene 3
JOHANNUS DE DOPER

Johannus
(Johannus, voorman van de vredesbeweging, doopt de demonstranten. Hij draagt een kameelharen jas en schreeuwt als een extatische profeet met een standwerkersmentaliteit. Een houten emmer met water. Hij duwt het hoofd van de wachtende in de emmer en profeteert de komst van de Verlosser)

Burgers van Jeruzalem
Boeren uit het land van Galilea
Samaritanen
Joden
Filistijnen
Essenen
Israeliëten

Laat het water van de Jordaan u reinigen
Laat de heilige rivier uw zonden wegnemen
Laat de bloem van vrede zich hier vermenigvuldigen
Laat er rechtvaardigheid zijn in het land van Kanaan

Ik verkondig u de man
Ik verkondig u de Messias
Hij komt voor ons heil
Hij komt dit onderdrukte volk verlossen
Ik doop u slechts met water
Hij zal u dopen met de Heilige Geest
In de naam van God, Jahweh
Of van mijn part Allah
In de naam van de enige echte
In de naam van ......
(Jezus knielt)
Heer. Ik zou door U gedoopt moeten worden.
U komt naar mij toe?

Jezus
(Kijkt hem aan)
Jij bent de doper, Johannus.
Je kent je rol in de Evangeliën.
Speel je rol zoals hij beschreven staat.
Ik speel de mijne.
(Johannus pakt zijn hoofd en duwt het in de emmer met water.)

(Religieuze koormuziek van vrouwenstemmen. Donkerslag.)

scene 4
MASSAGE, INCEST EN NEW AGE.
(Muziek. Maria masseert Jezus.)

Sharon
Maria. Wat doe je?
Met je eigen zoon?

Maria
Moet jij je nu overal mee bemoeien, Ariël? Wat is er fout aan de liefde van een moeder voor haar zoon?

Sharon
Moederliefde?
Jij noemt die incestueuze smerigheid moederliefde?
Dat jaren 60-achtige vrijheid blijheid geblaat
Die idiote New Age reli weli…
Die hopeloze meditatiecultus?

Maria
Zou ook niet slecht zijn voor jou,
meditatie en ontspanning.
Kijk eens naar al die spanning.
Je lijkt wel een geprogrammeerde robot.
Luister naar de noden van je lichaam.

Sharon
Ik wens me niet in te laten met je nieuwerwetse wereldreligie.
Met jouw heilige Mariabeeld.
Daar is in het verleden wel meer ellende van gekomen.
Die man van je had ook al van die praktische idealen.
Zie wat er van hem geworden is.

Maria
Gestorven in jullie gevangenissen.
Als een beest afgemaakt.
In jullie martelkamers.
Jij hebt hem laten oppakken.
Je bloedeigen zwager.

Sharon
Mijn zwager?
Die man had het recht niet zich mijn zwager te noemen.
Hij is gewoon een Filistijnse terrorist
Is het mijn schuld dat jij een moordenaar uitzoekt als bedgenoot?

Maria
Ik wens van jou geen kwaad woord over Jozef.
Een man die opkwam voor zijn volk.
Een man die leefde naar zijn overtuiging.
Een man die het slachtoffer is van jullie regime.

Sharon
Met terroristen hebben wij geen medelijden.

Maria
Oh, vrijheidsstrijders zijn geen mensen.
Alleen terroristenjagers moeten wij vereren.

Sharon
(Kijkt haar zwijgend aan)
Je bedoelt Jonathan?
Ik wil het niet over hem hebben.
Hij is een nationale held, gestorven door de kogel van een terrorist.
De kogel van een Samaritaan.
Jonathan. Houd zijn naam in ere.
Je kent mijn pijn, respecteer die.
Hij heeft zijn leven gegeven voor onze veiligheid
(Ze kijken naar Jezus)

Jezus
Kijk, de duif spreidt haar vleugels en vliegt weg! Ze vliegt, ze vliegt, weg! Weg!

scene 6
ZACHEUS, DE COLLABORATEUR
Petrus
(Vertelt op het voorpodium)
Jezus heeft hem vergeven
Zacheus, de tollenaar
De belastinginspecteur
In dienst van de bezetter
De collaborateur
De NSB-er
De ambtenaar met zijn niet-Jood verklaring
Jezus is naar zijn huis gegaan en heeft om onderdak gevraagd
Wij hebben geprotesteerd
Waarom doet hij zoiets?
Jezus heeft gezegd
Hij die zonder zonde is, werpe de eerste steen
En heeft toen zijn gastvrijheid aanvaard
Zacheus heeft toen zijn kapitaal gedeeld met de armen
Jezus heeft hem in zijn armen gesloten
En tegen ons gezegd:
sluit de NSB-er in uw armen en vergeeft hem

(Donkerslag. Slangen-scene. Muziek.)

scene 7
DUIVELSE VERZOEKING
(Sharon komt op)

Sharon
Jezus, ik heb je een aanbod te doen.
Je weet: er wordt in toenemende mate over je gesproken.
Je weet dat de Mossad je in het oog houdt.
Je weet dat je de veiligheid van de Israëlische staat ondermijnt.

Dit dreigt mis te gaan en ik wil je helpen.
Familie helpt elkaar.
Luister. Ik heb de situatie besproken:
de Israëlische staat doet je hierbij een riant aanbod

Jezus
Kijk eens aan, waar heb ik dat aan verdiend?

Sharon
Wij schenken je een onbezorgd bestaan in Europa.
Nee, kijk een moment naar het aanbod.
En denk daar over na, alsjeblieft.
Een riant appartement in Parijs met uitzicht op de Notre Dame.

Jezus
Ideale locatie.

Sharon
Maar er is meer.
Een villa aan de Franse rivièra,
prachtige katholieke kerken in de omgeving.
Een chalet in Zwitserland, rustieke bergkapel op loopafstand.

Jezus
De hogepriesters van het Heilige Land zijn te goed voor deze arme timmerman.

Sharon
Een Landhuis in Zuid-Engeland,
strenge Anglicaanse godshuizen.
Een klassiek kasteeltje in Toscane
– Italië, de droom voor iedere sekteleider.

Jezus
Wat probeer je te verhandelen Sharon, een ballingschap?
Jij denkt mijn missie te kunnen afkopen?

Sharon
Dit loopt verkeerd af.
Op den duur kan ik je niet beschermen.
Ik bied je een oplossing
die beter is voor ons beiden.

Jezus
(Loopt weg en keert zich in zijn loop om)
Dat wat gezegd moet worden
moet gezegd worden.

scene 8
LAZARUS, PALESTIJNSE MARTELAAR
(Lazarus is een Palestijnse vrijheidsstrijder, die in de strijd met een Israëlische commando-eenheid zijn leven heeft verloren. Zijn zuster Martha rouwt om hem.)

Martha
Lazarus is dood
Zijn lichaam doorzeeft met kogels
Ze kwamen voor de arrestatie

Met vier pantserwagens uit Jeruzalem
Bethanië werd afgezet
Lazarus weigerde

Lazarus is dood
Het vuurgevecht duurde twintig minuten
Vier gewonden en twee doden
De Israëli’s hebben het huis opgeblazen
En zijn toen vertrokken
We hebben hen gesmeekt
Het lichaam van Lazarus te mogen houden

Lazarus is dood
Ik heb Jezus gebeld
Die nog wat genezingen deed in de Jordaan
Hij beloofde direct te zullen komen
Ik zit hier al uren op hem te wachten
Hij komt
Ik weet dat Hij komt

Jezus
(Komt op met Petrus aan zijn zijde)
Hebt vertrouwen en geloof.
We zullen kijken wat we kunnen doen.
Waar ligt die?

Martha
Beneden in de grot.

Jezus
Waar?

Martha
Daar achter dat rotsblok.

Jezus
Wentel de steen weg.

Martha
Jezus, alsjeblieft.
Hij ligt er al vier dagen.
Zijn lichaam is aan het ontbinden.
Het stinkt er als de hel.

Jezus
Kantel de steen toch maar weg.
Beetje vertrouwen in de paranormale geneeskunst.
(Martha wentelt het rotsblok weg. Jezus bidt.)
Heer, geef mij de kracht deze mens op aarde te laten terugkeren.
Lazarus, kom naar buiten!
(De wind waait door de microfoon. Lichteffect.)

Lazarus
(Komt omzwachtelt met doeken het podium op)

Jezus
Dit kun je me niet aandoen
Ben ik gestorven als martelaar
Heb ik mijn leven gegeven voor de goede zaak
In de edele strijd tegen de Israëli’s
Gestorven als een held
Haal jij mij terug naar dit aardse tranendal

Ik stond al voor de hemelpoort
Alle formaliteiten in orde
Zegt Petrus:
We hebben juist bericht van de aarde
Jezus van Nazareth
Jou niet geheel onbekend
De zoon van God
Tegenwoordig vredesactivist in Palestina
Wil je opnieuw tot leven wekken

Zeg ik:
Ik wil niet terug
Die reanimatie kan die achterwege laten
Ik heb het daar beneden wel gehad
Het afscheid op aarde viel toch al niet mee
Maar Petrus schudde zijn hoofd
Hij sloot de poort
En ik werd teruggestuurd
Als een balling
Een politieke vluchteling
Een afgewezen asielzoeker
Terug naar het land van herkomst
Bethanië

Jezus
Ik heb je nodig Lazarus.

Lazarus
Jezus, mijn vriend.
Waarom moest je mij opwekken?
Ik was al bijna bij de allerhoogste en dan moet ik terug naar dit land,
terwijl gevangenis en achtervolging mij wacht.
Stuur mij terug, alsjeblieft.

Jezus
Geen denken aan.
De vredesbeweging heeft je nodig.
Je bent op aarde teruggekeerd om als bekeerling
de boodschap van verzoening te verspreiden.

Lazarus
Jezus ik ben niet je discipel.
Je bent mijn vriend maar je boodschap is me te soft.
Je weet dat ik dit moest doen.
Je weet dat ik mijn plaats in de hemel verdiend heb.

Jezus
Nee dat weet ik niet.
God houdt niet van terroristisch martelaarschap.

Lazarus
Dat heb je wel meer gezegd.
Maar ik heb alles gegeven wat ik had.
Misschien kun jij nog eens met hem praten.

Jezus
Ik zal kijken wat ik kan doen.
Je kunt opstijgen als je tijd gekomen is.
Eerst Jeruzalem zien, dan sterven.
(Allen af. 11. Muziek.)

Pauze

HET BELOOFDE LAND
of
Sharon, Jezus en Wij

Een Politieke Tragedie

AB GIETELINK

Nomade
Producties


INHOUDSOPGAVE
Voorwoord: Reis naar het Beloofde Land.
De actualisering van het Christusverhaal en het Israëlisch-Palestijns conflict
Jaartallen: Israël en Palestina
Landkaarten 1948-2002
Voorwoord van de regisseur

Theatertekst
Proloog. Bethlehem
1. Pers 1: Zes-daagse Oorlog
2. Baring - hoe onbevlekt de ontvangenis was
3. Palestijnse vlucht naar Egypte

Akte 1. Galilea
1. Timmerman
2. Pers 2: Nazareth, de vredesmars
3. De bruiloft van Kana
4. Wondergenezingen, vissen en broden
5. Bergrede. Over Kaïn en Abel
6. Aanklacht tegen God

Akte 2. Samaria
1. Islamitisch gebed en grens Nablus
2. De Samaritaanse vrouw
3. Johannes de Doper
4. Massage
5. Zacheus
6. Duivelse verzoeking: hoe een Messias om te kopen
7. De opwekking van Lazarus

Akte 3. Jeruzalem
1. Pers 3: Intocht Jeruzalem
2. Tempelrede
3. Shabak

Akte 4. Het Laatste Avondmaal
1. Holocaust
2. Pesach
3. Het verraad van Judas Sharon
4. Persverklaring
5. Petrus´ verloochening

Akte 5. Kruisiging
1. Sharons vertwijfeling
2. Jezus´ aanklacht tegen god
3. Pilatus´ oordeel
4. 39 zweepslagen en Doornenkroon
5. Pers 4: Via Dolorosa
6. Golgotha

Voorstellingslocaties: Kastelen, kerken en theaters
Kasteel Bouvigne, Breda
Kasteel Hoensbroek, Heerlen
Kasteel de Haar, Utrecht
Ruïne van Brederode, Velsen
De Burcht, Leiden
Slot Loevestein, Gorinchem/ Zaltbommel
Stadshal, Den Helder
Doopsgezinde Kerk, Amsterdam
Laurenskerk, Rotterdam
Stevenskerk, Nijmegen
Arsenaaltheater, Vlissingen
Theater Twee Hondjes, Hellevoetsluis
Oosterkerk, Hoorn
Johanneskerk, Amersfoort
Boskantkerk, Den Haag

Bezetting
Bezetting Het Beloofde Land
Over de medewerkers
Financierings- en presentatiepartners

Theater Nomade
Ab Gietelink, artistiek leider en producent
Artistiek programma theatergroep Nomade
Toekomstplannen

REIS NAAR HET BELOOFDE LAND
Toen het El Al-vliegtuig landde op Ben Gurion-airport klonk er applaus van de Joodse passagiers. Hoewel het Beloofde Land de aanblik had van ieder vliegveld waar ook ter wereld, voelde ik opwinding toen ik de trap afdaalde. Maart 1984. Niet na een maandenlange kruistocht, maar na vier uur vliegen vanuit Amsterdam bereikte ik het ‘Heilige Land’.
Hier op aan de uiterste grens van het Joods-Christelijke wereldrijk, daar achter de bergen begon het rijk van de vijand. Ik voelde de opwinding. Daar moest ik heen.

Twintig jaar later was de oude stad van Jeruzalem uitgestorven. In de geweldsexplosie van de tweede intifadah bleven de bezoekers weg. Iedere dag openden de Arabische kooplieden in de Medina hun souvenirwinkeltjes op Davidstraat en wachtten de dag op de buitenlandse klanten die niet kwamen. Iedere dag bracht de dag hen niets dan teleurstelling. Alleen het Joodse kwartier van de stad bloeide door de horden Israëlische toeristen. De Christelijke, Moslim en Armeense kwartieren waren uitgestorven. We betrokken het oude in het verval geraakte koloniale hotel aan de Jaffapoort.

De tocht van de heilige grafkerk in de oude stad van Jeruzalem naar de geboortekerk in Bethlehem is zeven kilometer. Waarom een pelgrimstocht naar Rome of Compostella, wanneer men kan lopen naar Bethlehem? Wanneer er een Christelijke pelgrimage zou moeten zijn dan toch deze. Er waren geen pelgrims, alleen autoverkeer. Achter de buitenwijken van Jeruzalem ligt aan de overkant van de Vallei, Bethlehem. Een witte stad over de rotsen. Er waait een Israëlische blauw-witte vlag bij het militaire checkpoint. Arabische auto’s staan voor controle te wachten en dan is er de stad. Verwaarloosde betonnen huizen, het bijna lege stadsplein en de geboortekerk. De oude kerkdeur is zo laag, dat je moet bukken om binnen te komen. Volgens de Palestijnse souvenirverkopers aan de deur om te vermijden dat Mohammedaanse strijders er met hun paarden in reden.

Onze Palestijnse gids in Bethlehem heette Mike, althans zo stelde hij zich voor. Dat lijkt me een schuilnaam, grijnsde ik. Hij lachte wat. Hij reed ons lans de foto’s van martelaren op de witte muren van Bethlehem. Hij wees ons de kapot geschoten gebouwen in de strijd met de Israelis. Hij wees naar de overkant van de vallei. De Muur was duidelijk zichtbaar.Na een uur werd hij vertrouwelijker. Het was een pseudoniem, zijn echte naam mocht ik nooit schrijven. Hij was deel van de Al Aqsa-brigades tilde zijn trui op. We
‘Ben je bang voor de dood? Hij lachte. Ach. Mijn leven is onbelangrijk, Ik ben verbonden aan de voortgang van mijn volk. Zij hebben tanks, wij hebben de kinderen. Zij kunnen ons doden, maar wij zullen steeds weer opnieuw geboren worden’.

Nazareth is een Arabische stad in het Noorden van Israël in de heuvels.
Op de plaats waar Maria bezocht is door de aartsengel Gabriel, staat nu de immense in moderne architectuur opgetrokken dom van Nazareth. Ernaast is de plaats waar Jezus zijn timmermanswerkplaats heeft gehad. De grot ligt in de catacomben van een kerk
Die nacht sliepen we in het belendende nonnenklooster

Op de weg naar het meer van Galilea passeerden we Kana, de plaats waar Jezus water in wijn veranderde. Ik keek naar de kerk en pakte mijn notitieboek en schreef: ‘Een orthodoxe Joodse bruiloft met wilde Klezme-muziek’. De weg naar het meer van Galilei loopt naar beneden en dan heeft men breed uitzicht over het water. De Romeinse stad Tiberias was de vervallen uitdrukking van het Frans-Zwitserse Lausanne.
Aan het Noordkant van het meer ligt Kapernaum, waar Jezus predikte. Het terras van het visrestaurant was uitgestorven. Daar over het meer, daar liep hij over het water en schiep de broden en de vissen.

De tocht naar het zuiden
Vanaf de olijfberg kun je
Op weg naar de Via Dolorosa
Ik vond mij zelf terug

Het werd tijd voor een epiloog. Een wonderlijke wederopstanding. Er zou een kind geboren zijn in Bethlehem, dat de naam van zijn gestorven oom in zijn gezicht droeg. Op de dag dat de man door de Israëli’s werd doodgeschoten en tot martelaar verheven verwekte zijn broer een kind dat zijn naam op zijn wang droeg. De internationale media hadden zich begeven naar de sloppenwijk om het wonder in beeld te brengen. De mensen van Bethlehem hadden in grote getale de familie bezocht en stonden aan de kribbe. Wij arriveerden als drie koningen uit verre landen met de auto.
De familie ontving ons. Het verhaal werd verteld en het kind getoond. Er was geen twijfel mogelijk. Het was een teken van god.
We stapten naar buiten en werden direct omgeven door Palestijnse kinderen. Ik bleef staan om duizenden jaren historie in te ademen. Deze achterbuurt was heilige grond. Daar achter de barricades en de afrasteringen in de hoofdstaat. Daar lag de geboortekerk. Daar was de invloedrijkste mens uit de wereldgeschiedenis, de zoon van god geboren. Ik glimlachte. Mijn toneelstuk had een verhaal. We reden terug naar het checkpoint, Terug naar Jeruzalem.

Da actualisering van het Christusverhaal en het Israëlisch-Palestijns conflict.
De voorstelling ‘Het Beloofde Land’ vormt voor het publiek een ‘feest van herkenning’. De bekende verhalen uit het leven van Jezus de Nazarener zijn op eigenzinnige en historische wijze verwerkt. Van de geboorte in Bethlehem via de timmermanswerkplaats in Nazareth en de intocht in Jeruzalem naar de kruisiging op Golgotha.
De belangrijkste personages uit het Nieuwe Testament een geactualiseerde en moderne invulling gekregen. Jezus van Nazareth wordt in de eerste nacht van de 6-daagse oorlog (1967) in de Arabische stad Bethlehem geboren. Zijn vader is een Palestijnse onafhankelijkheidsstrijder en zijn moeder een Joodse studente met een roeping. Enkele uren na zijn geboorte arriveren de Israëlische tanks uit Jeruzalem in Bethlehem. Jezus groeit op als timmermanszoon in Nazareth en besluit dat hij een boodschap heeft te verkondigen aan zijn volk. Als vredesactivist trekt hij te voet door het door oorlog en strijd verscheurde Israël/Palestina. Zijn oom, Sharon, houdt hem nauwgezet in het oog. Jezus volgt het spoor van het Nieuwe Testament naar zijn finale bestemming. Zijn vader Jozef komt uit een Palestijnse timmermansfamilie in de Arabische stad Nazareth in het Noorden van Palestina. Na de oprichting van de Joodse staat Israël, wijkt zijn familie uit naar Bethlehem op de Westbank. In de jaren 60 sluit Jozef zich aan bij een Palestijnse verzetsgroep. Hij sluit een geheim huwelijk met de Joodse studente Maria, waaruit een zoon geboren wordt. Maria, de moeder van Jezus, is van Joodse familie en ging een relatie aan met de Arabische Palestijnse verzetsstrijder Jozef. Maria heeft zich hierdoor de schande van de familie op de hals gehaald. Gaandeweg het verhaal wordt duidelijk dat Ariël Sharon haar broer is en daarmee de oom van Jezus van Nazareth.
‘Het Heilige Land’ Palestina/Israël in Jaartallen

1020-585 v.C. Israëlitische periode
585 v. C.-68 v.C. Babyloniers en Hellenisten
1000 v. C. Verovering Jeruzalem door David
63 v.C.-313 n. C Romeinse periode
7 v.C. - 26 n. C. Leven van Jezus de Nazarener
66-70 Joodse opstand
70 Romeinse verwoesting van Jeruzalem en 2e tempel
638-1099 Arabische periode in Palestina
690 Bouw van de Rotskoepel op de Tempelberg
1099-1291 Kruisvaardertijd
1517-1917 Ottomaanse (Turkse) periode
1538 Bouw huidige muren van Jeruzalem door Soleiman

1888 Het woord Zionisme ontstaat
1897 1e Zionistische congres in Wenen
Theodor Herzl Verkondigt de leer dat de Joden zouden moeten terugkeren naar de berg Sion.
Jaren 20 en 30 Massale Joodse immigratie in Palestina
Spanningen met de Palestijnse bevolking
1918-1948 Britse mandaatperiode Palestina
1947 Verenigde Naties verdeeld Palestina in Arabisch en Joods deel
1948, 14 Mei Uitroeping van de Joodse staat Israël
15 Mei 1e Israëlisch -Arabische oorlog
1948-1967 Westbank onder Jordaans gezag
1956 Crisis Suezkanaal, bezetting Sinaï
1967 Zesdaagse oorlog. Israël bezet de Oost-Jeruzalem,
Westbank, Sinai en Golan-hoogte
1973 Yom Kippour oorlog (Israël vs.Arabische landen)
1979 Vredesverdrag met Egypte. Begin teruggave Sinai
1980 Israël annexeert Oost-Jeruzalem (Door VN niet erkend)
Jeruzalem uitgeroepen tot eeuwige hoofdstad
1982-1985 Bezetting van Libanon. Sharon minister defensie
1987 1e Initifadah (Opstand Palestijnen)
1993 Oslo-akkoorden
1994 Palestijns zelfbestuur voor Gaza en Jericho
1995 Palestijns zelfbestuur in de steden van de Westbank
4 november 1995 Orthodox Joodse student vermoordt premier Yitzhak Rabin
Likud aan de macht
2000 Begin 2e Intifadah, nadat Sharon de Tempelberg bezoekt
2001 Sharon premier van Israël

Voorwoord van de regisseur
Het toneelstuk ‘Het Beloofde Land’ raakt aan één van de diepste taboes van de Nederlandse samenleving sinds de oorlog, namelijk het schuldgevoel over de holocaust en de Nederlandse solidariteit met de staat Israël. De voorstelling laat het resultaat zien van een politieke en religieuze excursie die in de Nederlandse politieke cultuur decennialang politiek fout was. Hoewel kritiek op de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden de afgelopen tien jaar mondjesmaat geoorloofd lijkt, is de tolerantie over dit onderwerp toch begrensd. De zeer agressieve reacties op de Palestijnse vlag aan het balkon van Gretta Duisenberg zijn tekenend voor de diepe emoties en frustraties, maar ook voor de schijnheiligheid.

De tekst van ‘Het Beloofde Land’ beweegt zich op nog gevaarlijker terrein omdat het speelt met de wortels van de Joodse en Christelijke godsdiensten en de heilige geschriften. Hoe ver kan je gaan in Nederland? Hoewel ik de kans klein acht dat het stuk verboden wordt en ook hoop dat eenmaal gemaakte voorstellingsafspraken worden gerespecteerd, hebben wij wel moeten aanvaarden dat oude partners afvielen. Niet om reden van de artistieke twijfel, maar omdat ze niet verbonden wilden worden met de politieke lading van dit stuk.

Nederland zou een voorbeeld zijn van tolerantie en verdraagzaamheid. Het land waar alles kan en waar zeker kunstenaars alles zouden kunnen schrijven, spelen of tentoonstellen. Sterker nog: waar de vernieuwende kunst en het progressieve politieke engagement kan rekenen op een warm welkom. Waar de geëngageerde kunstenaar gekoesterd wordt en alle medewerking krijgt. Ik zeg u dat dit zelfingenomen zelfbeeld niet overeenkomt met de onderliggende werkelijkheid.
Ik zeg u dat Nederland vol is van sluipende censuur. Ik zeg u dat alles dat niet tot het politiek correcte hoort misschien niet openlijk verboden wordt, maar het object is van een sluipende, bijna onzichtbare tegenwerking en uitsluiting.

In sommige gevallen is die politieke uitsluiting expliciet en op zichzelf begrijpelijk.
Bijvoorbeeld de KMA in Breda hadden wij een verzoek gedaan om op het prachtige renaissanceplein van ‘het Kasteel’ een serie voorstellingen te spelen. Een afspraak volgde met de gouverneur–generaal en toen ik het klassiek ingerichte kantoor binnentrad werd ik verwelkomd met de volgende woorden:
‘Meneer Gietelink, ik zeg het u direct. U heeft uitstekende referenties. Er ligt hier een brief van de directeur van het Chassé-theater en ook mijn collega van de Koninklijke Marine is zeer lovend over u en uw groep, maar er is een probleem. U zou hier welkom zijn, maar wij kunnen geen medewerking geven aan dit stuk’. Ik slikte. ‘Hoe bedoelt U?’ ‘Ik heb het concept gelezen en het handelt over een politieke brandhaard waar ook de Nederlandse defensie bij betrokken kan raken. Ik kan u al zeggen dat de top van defensie in Den Haag dit voorstel zal afkeuren. Ik heb dat ook tegen de commandant van de Zeemacht Nederland in Den Helder gezegd en ik verzeker u dat ook de Marine niet zal meegaan’.
Dat was zeer slecht nieuws. Ik besloot het initiatief terug te nemen. ‘Begrijp ik u goed? Wanneer wij met een Shakespeare zouden komen dan werkt u mee. Wanneer u in 2005 met wat dan ook komt bent u hier welkom. Het gaat over de politieke inhoud van uw voorstel nu. Enkele weken later vernamen wij dat Defensie inderdaad had besloten geen medewerking te verlenen. Daarmee verviel ook de optie om op te treden tijdens de vlootdagen in Den Helder.

Er waren meer afzeggingen. De Lutherse kerk in Den Haag had reeds informeel toegezegd, maar het kerkbestuur haakte af toen ze via onze website de inhoud vernam. Enkele locaties vonden dat een dergelijke politieke inhoud niet bij hun profiel paste en met enkele schouwburgdirecteuren zijn scherpe gesprekken geweest over de politieke inhoud van het stuk.
Politiek controversieel theater maken is een moeilijke zaak in Nederland. Het probleem van de politieke vrijheid van de kunstenaar ligt in de begrenzing van de middelen. De senior stafleden van het VSB-Fonds en het Fonds 1818 gaven het stuk allebei een positief advies mee, maar waarschuwden voor de mogelijk politieke reacties van het bestuur.

Het is natuurlijk het goed recht van iedere organisatie om niet te participeren in een politiek gevoelig toneelstuk, gevoeliger ligt het wanneer Rijksfondsen hun oordeel afhankelijk maken van de vraag of de inhoud van de voorstelling naar hun mening ‘politiek correct’ is.
Het ernstigste geval van sluipende censuur speelde bij de commissie theater van het Fonds Amateurkunsten en Podiumkunsten (FAPK). Het fonds dat zichzelf ziet als een soort beschermheer van kwetsbare initiatieven en ontwikkeling blijkt in de praktijk de hoeder van de ‘correcte artistieke en politieke codes’. Zij onderbouwde haar negatief advies met expliciet politiek afwijzende formuleringen. De opzet van script zou ‘gewrongen’ zijn en ook ‘wordt de Joods-Palestijnse problematiek naar haar mening te zeer gesimplificeerd’ Dat is het soort formuleringen die Sovjetkunstenaars van hun cultuurkamers te horen kregen wanneer zij meningen verkondigden, die buiten het domein van het ‘politiek correcte’ lagen.
Niettemin waren er dit jaar vijftien schouwburgen, twaalf locaties en dertien financieringsbronnen bereid om mee te werken in ‘Het Beloofde Land’project. Feit blijft dat de realisatie van dit project door haar controversieel politieke inhoud beduidend moeizamer verliep dan vorige jaren en dat geeft te denken.

Akte 3
JERUZALEM

scene 1
INKOMST JERUZALEM
(Er klinkt Verdi’s Gloria. Discipelen komen op met palmtakken en voeren een choreografie uit. Jezus met een paardenkop tussen zijn benen komt op. Allen af.)

Reporter 2, Mattheus
Alles hier op de Olijfberg is in gereedheid gebracht
voor de glorieuze inkomst van Jezus de Nazarener.
De vredesbeweging is zich bewust van deze historische kans.
Zij heeft iedereen opgeroepen
om deze gebeurtenis tot een groot succes te maken.

De Messias heeft plaatsgenomen op een wit veulen.
Hij wordt gevolgd door een groep activisten,
die zwaaien met een olijftak.
De stoet zakt langzaam de Olijfberg af.

Men zingt het Hosanna.
Tussen hier en de gouden poort aan de overkant van het dal
staan duizenden mensen langs de route.
De stemming van de bevolking is uitgelaten.
We schakelen over naar de Tempelberg.
Daar staat Lucas de Evangelist
Kun jij mij verstaan, Lucas?

Reporter 1
Jij bent hier goed te verstaan, Mattheus.
Jij sprak over een wit veulen.
Ik heb altijd geleerd dat hij binnenreed op een witte ezel.

Reporter 2
Daar is inderdaad verwarring over.
Er bestaan verschillende interpretaties over de aard van het lastdier.
Volgens mijn inlichtingen gaat het over een veulen.
Hoe is de situatie op de Tempelberg?

Reporter 1
Op de Tempelberg is de sfeer gespannen.
De hogepriesters zijn zichtbaar zenuwachtig.
Zenuwachtig over het groeiende aanzien van Jezus de Nazarener,
de rabbi uit Galilea die zichzelf tot Messias heeft uitgeroepen.
Ze overleggen bij de immense deuren van de tempel.
Ik ontwaar bekende gezichten uit de wereld van de Hoge Raad.
De gezaghebbende hogepriester Kajafis lijkt het middelpunt van het overleg.

Reporter 2
Lucas, weet jij iets over Sharon?

Reporter 1

Sharon is ondertussen gearriveerd
omringd door veiligheidsagenten.
Een half uur geleden is hij de tempel binnengegaan.

Nu hoor ik kreten van beneden.
Enkele honderden meters van hier
bevindt zich de gouden poort.
En de Messias rijdt daar nu de stad binnen.
Mensen rennen naar de gouden poort.
De stoet beweegt zich deze kant uit.
Jezus zal hier straks arriveren
en dan zonder twijfel de tempel binnengaan.
Wij gaan voorlopig terug naar de studio voor verder commentaar.

scene 2
TEMPELREDE
(Muziek. Dreigende toon met marktgeluiden of Joodse tempelmuziek) Joodse tempelgangers in het zwart met keppel en Torah wandelen rond. Op het achtertoneel is het altaar. Jezus stormt binnen)

Jezus
Schriftgeleerden
Woekeraars
Farizeeërs
Tollenaars
Schijnheiligen

Er waart een virus door het land van de belofte
Het land van Mozes is getroffen door onheil

U, die de grond van anderen rooft
U, die woekert met kapitaal
Om het huis van een ander te nemen

U, die van de Heilige Stad een verboden stad heeft gemaakt
U, die van mijn Vaders land een markthal van wapentuig heeft gemaakt
U, die blind jaagt op de terrorist
En iedere dag nieuwe martelaren kweekt
(Jezus gaat op de tafel staan)

Sharon
Jezus, Wat doe je? Wat doe je?

Jezus
U, de valse profeten van Abraham en Mozes
U voert een heilige oorlog
Tegen een volk dat zwakker is dan U
In naam van de slachtoffers
In naam van Auschwitz

Met het fanatisme van de nieuwe dictator
Met het excuus van de Endlösung
Met de wraak op Auschwitz
Met de wraak op de Filistijnen
Met de wraak van Samson
Met de slinger van David
Met de zwaaiende mitrailleur

Breek de tempel van mijn lichaam af
En ik herbouw hem in drie dagen
(Jezus verlaat het podium. Joodse muziek en liederen.)
(Donkerslag)

scene 3
SHABAK
(Sharon onder een lamp achter zijn bureau. Er treedt een Israëlische militair binnen, die salueert)

Sharon
Het is tijd voor maatregelen.
U kent mijn neef Jezus de Nazarener?

Militair
Ik heb over hem gehoord.

Sharon
Hij dient in bewaring te worden gesteld.

Militair
U wilt uw bloedeigen neef in bewaring stellen?

Sharon
Het doet pijn, maar het belang van de staat gaat voor mijn privé-belang.

Militair
Hoe kan ik hem vinden?

Sharon
Mijn familie viert vanavond Pesach op Zion
en gaat daarna wandelen in de tuin van Gethsemane.
Kom vanavond na de maaltijd.
Kom niet te vroeg.
Wij houden er niet van onder het eten gestoord te worden.

Militair
Hoe herkennen wij de man?

Sharon
Ik zal je een teken geven.

Militair
Wat voor een teken?

Sharon
Ik zal hem de Judaskus geven. (Donkerslag)

Akte 4
HET LAATSTE AVONDMAAL
(Muziek: Joodse Synagoge. Een lange houten tafel op het achtertoneel voor het houten kruis. Muziek. Jezus, Sharon, Maria en Petrus nemen plaats op banken achter de tafel. Ronde broden en kruiken met rode wijn)

scene 1
HOLOCAUST
Sharon
Maria. Wat moet jij nou in die Katholieke gemeente?
Die kerk misbruikt alleen maar jouw beeltenis voor haar eigen doelstellingen

Maria
De Katholieken bijten zich in ieder geval niet vast in jouw wraakzuchtige leerstellingen.
Ons land heeft behoefte aan een leer van liefde en vergeving.

Sharon
(Met ingehouden woede)
Ja, van die Christenen moeten we het zeker hebben.
Ze hebben zo´n fijne rol gespeeld tijdens de Holocaust.
Liefde en vergeving?
Waar waren ze toen wij naar de gaskamers gestuurd werden?

Maria
Weer de gaskamers.
Als dat maar geen excuus is om ongegeneerd
je eigen trauma op de Filistijnen af te wentelen.

Sharon
Wat afwentelen? Wat heeft de Holocaust met die Filistijnen van doen?

Maria
Niets, daar gaat het juist om.
De Filistijnen hebben daar niets mee te maken.
Maar jullie gestoorde psyche zoekt compensatie.
Diep in het Israëlisch zelfbeeld schuilt het trauma van de Holocaust
en dat vormt voor iedere misstand een excuus.
Wij zijn het ultieme slachtoffer van de wereldgeschiedenis.
Wij gedragen ons als een nieuwe onderdrukker.

Sharon
Mea Culpa, wil ik horen.
Is de Katholieke kerk na 60 jaar eindelijk zover
dat ze haar hoofd buigt voor ons leed,
roepen jullie weer op tot een nieuwe hetze,
een nieuwe pogrom tegen het Jodendom.

Maria
Wat nieuwe hetze, nieuwe pogrom?
Iedere kritiek is direct een pogrom tegen het Jodendom.
En als jij zo graag tot de beschaafde naties wil behoren
dan zal dit land zich beschaafd moeten gedragen.
Dat moeten wij nog leren.

scene 2
PESACH

Maria
(Zittend aan tafel)
Het volk van Israël heeft nooit naar de boodschap van Jezus willen luisteren.

Sharon
Zijn boodschap?
Wie denkt hij dat hij is?
De Messias?

Jezus
Ik wijs het licht dat gloort aan het einde van de tunnel.
De tunnel, waarin deze natie zich sinds haar geboorte bevindt.

Sharon
Je arrogantie is stuitend.
De Messias is geen realiteit
maar een belofte.

Jezus
Die belofte begint wat lang te duren.
Die witte ezel van het Jodendom
wil maar niet van de Olijfberg komen.
Ik heb dat tweeduizend jaar terug al volbracht.
De gouden poort is ondertussen dichtgemetseld.
Kerkhof van de Islamieten ervoor.
De Messias heeft zich allang gemanifesteerd.
Jullie hebben hem niet willen zien.

Sharon
Ja, spot maar met de traditie.
De Messias komt nog. Wij banen zijn pad.

Jezus
Dat pad kennen we.
Ratelende mitrailleurs,
ronkende tanks,
schreeuwende fanaten met zwaaiende vlaggen.
Geen Messias, die daar intrapt.

Maria
Kom, laten we vanavond in vrede Pasen vieren.

Sharon
Heb eerbied voor een volk dat eeuwenlang
vernederd en uitgemoord is.
Wij zijn na eeuwen opnieuw opgestaan.
Wij, het volk van Israël, zijn een trots volk.
Een trots volk dat zich weerbaar weet.

Jezus
Een volk dat schaamteloos onderdrukt en vernedert.

Sharon
We weten dat jij je nationale plichten weigert.
Je bent een schandvlek voor de familie.

Maria
Kom, alsjeblieft Ariël.
Laten we vanavond Pesach vieren.

Jezus
Nationale plichten?
Een volk dat blind is, voelt zich altijd vernedert.
Een volk dat blind wil blijven is niet te verlossen.
Je zult me verraden, Sharon.

Sharon
Wie, ik of jij?
Verraad niet jij je bloedeigen volk?
Wij, de kinderen van Abraham en Jacob
wij hebben onze bestemming gevonden.
Wij zijn teruggekomen om nooit meer weg te gaan.

Jezus
De kinderen van Abraham?
En de kinderen van Ismaël,
de kinderen van de moeder van de Filistijnen
zijn dat niet de kinderen van Abraham?

Sharon
De kinderen van Ismaël zijn bastaarden.
De kinderen van een dienstmaagd.
En kinderen van bastaarden
gedragen zich als bastaarden.

Jezus
Gezegend zijn de bastaarden
Ik ben de zoon van....

Sharon
Over jouw vader wil ik hier niets horen…
Je bent een zoon van het volk van Israël.
Maak je familie niet te schande.

Petrus
Jezus heeft gelijk. Hij is geen schande.
Hij is de trots van zijn familie.

Sharon
Nou, nou. Daar denkt zijn Joodse familie in ieder geval anders over.

Petrus
Het volk van Israël zou hem moeten vereren.
Ik ben er trots op zijn vriend te mogen zijn.
De hele wereld mag dat weten.

Jezus
Petrus, voordat de haan kraait zal jij mij drie keer verloochenen.

Petrus
Jezus, zeg dat niet.
Je kent mijn loyaliteit naar jou.
Alsjeblieft, waaraan heb ik dit verdiend?

Maria
Jezus, alsjeblieft.
Breek het brood,
schenk de wijn.

Jezus
Inderdaad, de tijd daarvoor is gekomen.
We komen bij de klassieke handeling.
Een hoogtepunt uit mijn belijdenis.
Jullie kennen de Joodse betekenis van de rode wijn.
Het is het bloed van het lam
waarmee Mozes het contract
tussen God en het volk van Israël bezegelde.
De tijd is gekomen voor een ander contract en een ander offer.
(Hij staat op en breekt het brood)
Neemt en eet hiervan, gij allen, want dit is mijn lichaam dat voor U gegeven wordt

(Hij schenkt de wijn)
Neemt deze beker en drinkt hier allen uit want dit is het nieuwe verbond.
En dit is mijn bloed dat voor U gegeven wordt.
(Jezus zingt)
Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld
(Allen) Ontferm U over ons!
Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld
(Allen) Ontferm U over ons!.
Lam Gods dat wegneemt de zonden der wereld
(Allen) Geef ons de vrede!

scene 3
HET VERRAAD VAN JUDAS SHARON
(Er verschijnt een militair in de zaal)

Sharon
Jezus, vergeef me mijn beschuldigingen.
Laat me je omhelzen.
(Sharon staat op en kust Jezus)

Jezus
(Naar de militair)
Aha, u komt met een arrestatiebevel.
Komt u verder. Ik had u verwacht.
Wees welkom op het Laatste Avondmaal.

Maria
Arrestatiebevel? Jezus, we zitten nu aan tafel.
Het is maar eenmaal per jaar Pasen.

Jezus
Het spijt me, moeder
maar Pasen begint ieder jaar met mijn arrestatie.
(Tegen de militair)
Ik beëindig mijn maaltijd en dan ga ik met u mee.
(De Israëlische militair neemt Jezus mee)

Sharon
Jullie moeten mij excuseren. Ik heb nog werk te doen vanavond.
(Hij staat op en gaat weg)

scene 4
PERSVERKLARING
(Sharon geeft achter de microfoon op het voortoneel een korte persverklaring)

Sharon
Dames en Heren.
Namens de Israëlische regering
wil ik u mededelen dat wij opdracht gegeven hebben tot de
arrestatie van Jezus de Nazarener.

Onze inlichtingendiensten hebben hem getraceerd als
de leider van de terreurgroep ´Volgelingen van de Heer´.

De groep die afgelopen week
een gelukkig mislukte aanslag op de tempel uitvoerde.
Wij hadden aanwijzingen dat een nieuwe aanslag op handen was.
Met zijn arrestatie hebben wij dat weten te verijdelen.

Een speciaal arrestatieteam heeft hem gisteravond in bewaring gesteld.
Om onrust te voorkomen zijn de grenzen met Samaria,
alsmede het grondgebied van de Filistijnen, tot nader order gesloten.
Tot zover. Nee, geen vragen.
(Sharon af)

scene 5
PETRUS´ VERLOOCHENING

Petrus
Verloochening
Ik heb het niet geweten
Ik heb niets gezien
Ik heb de luiken gesloten
Ben achter het gordijn gaan staan
Ik heb gezien hoe hij werd afgevoerd
In een razzia
Een razzia in de Heilige Stad

Verloochening
Ik heb hem niet gevraagd
Onder te duiken in mijn kelder
Ik was bang
Ik heb hier niets mee te maken

Verloochening
Ik heb hem niet gekend
Tijdens de ondervraging
De bezetter in mijn huis
Ik heb gelogen
Gezwegen over wat ik wist
Wat heeft het voor zin
Wat heeft mijn offer voor zin
Wat heeft mijn gevangenschap voor zin
Ik was bang

(15. Muziek. Driemaal haangekraai.)

Akte 5
DE KRUISIGING
scene 1
SHARONS VERTWIJFELING
(Sharon zit achter de tafel met een kaart van Israël. In de donkere theaterruimte klinkt de wind. De loper wordt uitgerold. God komt op)

God
Sharon, waar ben je?

Sharon
Hier, Heer.

God
Sharon, wat doe je?

Sharon
Niets, heer.
Ik was wat aan het tekenen op de kaart van het Beloofde Land.

God

Het Beloofde Land? Hou nou toch eens op met die religieuze nonsens.

Sharon
Maar Heer, U heeft ons zelf dit land gewezen .
U weet het toch nog wel. Het was Mozes ...

God
Ach ja, Mozes.
Die man zwierf al zolang rond in de woestijn.
En op een onbewaakt ogenblik
heb ik hem de Jordaan over gestuurd.
Wat een ellende.
Ik was even vergeten dat ik die kavel al aan anderen had beloofd.

Sharon
Aan anderen, Heer?

God
Sorry. Kleine administratieve vergissing.
Daar hoef je dan toch geen eeuwen ruzie over te maken?

Sharon
Administratieve vergissing? Maar Heer, het is alles in uw naam.

God
Ja, dat is het ergste.

Sharon
Wij zijn toch Uw uitverkoren volk?

God
Mijn uitverkoren volk?
Ieder volk noemt zich maar uitverkoren.
Al die ellende in mijn naam.

Sharon
Maar Heer,
U heeft het Mozes zelf gezegd:
‘Leidt mijn uitverkoren volk uit Egypte
naar het Beloofde Land dat ik U wijzen zal’.

God
Hou nou toch eens op met je etnische praat, Sharon.
Je leest de Torah boeken veel te letterlijk.
Ik heb het Mozes ook al gezegd dat je zijn wetsregels.
in zijn tijd moet plaatsen.
Maar die man dacht direct de eeuwige waarheid in pacht te hebben.
Zo heb ik het toch allemaal niet bedoeld.

Neem nou toch een voorbeeld
aan je neef uit Nazareth
Waar is Jezus, Sharon?

Sharon
Hoe moet ik dat weten, Heer?

God
Waar is hij, Sharon?

Sharon
Ik weet het niet, Heer.
Ben ik mijn broeders hoeder?
(Licht dimt)

scene 2
JEZUS AANKLACHT TEGEN GOD
(Jezus in de gevangenis leest de bijbel. Een schijnwerper en de schaduw van tralies op zijn gelaat)

God
Jezus, waar ben je?
Ik maak me ongerust.

Jezus
Vader. Het moment van de waarheid nadert.
Uw uitverkoren volk drijft de spot met Uw zoon.

God
Ik heb het gezien. Ik ben verbijsterd. Wat heb ik fout gedaan?

Jezus
Misschien heeft de God van Israël zijn volk niet goed opgevoed.
Misschien was hij een te hardvochtige rechter.
Misschien was hij teveel op wraak belust.
Misschien was hij een regelfetisjist.

God
Ik weet het, Jezus.
Ik ben maar de God.
Ik sta er ook maar alleen voor. Niemand corrigeert mijn fouten.

Jezus
Uw wreedheid is legendarisch, Vader.
U eiste van Abraham zijn zoon als offer
om hem op proef te stellen.
Wat zijn dat voor wrede spelletjes?
Vader, ik eis een nieuwe wereld.
Neemt mijn lichaam tot uw laatste offer.

God
Nee, niet jij Jezus. Niet mijn zoon.

Jezus
U eiste het offer van zovelen en niet dat van uw bloedeigen zoon?

God
Alsjeblieft. Je bent mijn leven en bloed.
Ik zal je bevrijden. Ik zal je vijanden vernietigen.

Jezus
U zult mijn vijanden niet vernietigen.
U zult mijn vijanden vergeven.
U zult mijn vijanden laten zegevieren.
U zult mijn vijanden tot een groot en machtig volk maken.
Dan zullen zij mijn boodschap begrijpen.
En voor mij de grootste tempel op aarde bouwen.
Zij zullen begrijpen dat ik voor alle vijanden gestorven ben.

God
Mijn zoon, vergeef me.
Ik heb mijn almacht misbruikt.
Ik zal mijn leven beteren.

Jezus
Vader, Ik ben uw offer.
Ik zal veroordeeld worden.
Ik zal lijden.
Ik zal sterven.
Wanneer U mijn boodschap begrepen hebt
dan zal ik terugkeren.

God
Jezus nee, vergeef me.
(God barst in snikken uit)

scene 3
PILATUS´ OORDEEL
(17. Muziek. Jezus wordt door een Israëlische militair binnengeleid bij Pilatus. Een Amerikaans vlaggetje op zijn bureau. Pilatus zit achterover in een stoel en is per mobiele telefoon verwikkeld in een gesprek)

Pilatus
(Aan de telefoon)
Nee, Ik heb eigenlijk geen tijd voor je.
Ik begrijp dat je een aanklacht indient.
Maar wat moet ik daar in godsnaam mee?
Dat lijkt me niet mijn verantwoordelijkheid.
(Luistert)

Nee, dat begrijp ik dat je niet zomaar iemand aanklaagt.
Goed, je hebt aanwijzingen van schuld.
Wat moet ik me daar dan bij voorstellen?
(Luistert)
Maar hoe hard zijn die bewijzen van terrorisme dan?
(Luistert)
En daar heb je ook hard bewijsmateriaal voor?
Iemand kan zich overal wel bevinden.
Nee, ik begrijp dat je geen onschuldigen straft.
Vanzelfsprekend. Luister, ik ga daar niet over.

Neem de man zelf en straf hem volgens jullie recht.
Laat mij er verder buiten.
(Luistert)
Maar hij hoeft toch ook niet ter dood te worden gebracht?
De kruisdood. Mijn God, ook dat nog. Een moment.
(Legt hoofdschuddend de hoorn neer)

(Pilatus kijkt Jezus aan en bladert in de aanklacht)
U wordt beschuldigd van terreur.
(Hij leest voor)
Terroristische aanslagen op religieuze gebouwen
Vernielingen in de tempel van Jeruzalem
Samenzwering in de tuin van Gethsemane
Godslastering
Ophitsing tot opstand
Poging tot staatsgreep
U wordt voorgeworpen de leider te zijn van de terreurbeweging
´Volgelingen van de heer´.
De Israëlische premier hier
noemt u de koning van de terreur

Jezus
Mijn koninkrijk is niet van deze wereld.

Pilatus
Niet van deze wereld?
Het bestaat alleen in uw hoofd, bedoelt u.

Jezus
Mijn koningschap is dat van vrede en waarheid.
Ik getuig van de waarheid in dit land.
Ik ben in Israël gekomen
om getuigenis af te leggen van de waarheid.

Pilatus
(Ironisch)

Tja, wat is waarheid?
(Middels de portable telefoon)
Het spijt me.
Hij is een beetje een vreemd personage.
Een godsdienstwaanzinnige.
Een heilige moralist.
Maar, ik vind geen schuld in hem.

Stemmen
(Luistert verder in de hoorn. Een fluisterstem)
Kruisigt hem.
Kruisigt hem.

Pilatus
(Luistert opnieuw in de hoorn)
Tja, dan moet het maar.
Daar wil ik me dan ook verder niet mee bemoeien.

Ik ben onschuldig aan zijn bloed.
Je moet dan zelf maar zien
wat je met hem doet.
(Maakt een handgebaar en Jezus wordt afgevoerd)

(Pilatus legt de hoorn neer. Belt met persvoorlichter.)
Ach, wil jij even een verklaring afleggen aan de pers?
Ja, het volgende:
Jezus van Nazareth, President van de Filistijnen
is veroordeeld tot de kruisdood en uitgeleverd aan de Israëli’s.
Ja, dat begrijp ik dat die alleen gezegd heeft dat die president is.
Nee, dat weet ik dat de Israëli’s met mijn formulering niet blij zullen zijn.
Maar, wat ik gezegd heb heb ik gezegd.
Goed dat is het, gegroet.

scene 4
MARTELING EN DOORNENKROON
(Jezus hangt in de kettingen. Een militair opent zijn gewaad en deelt 39 slagen uit. Vrouw telt slagen voor de microfoon. Jezus valt op zijn knieën. Jezus krijgt van één van de reporters een doornenkroon op.)

Scene 5
VIA DOLOROSA
(Reporters geven een televisieverslag)

Reporter 2, Mattheus
De Via Dolorosa is volgepakt met mensen.
Het bericht van de veroordeling van
Jezus de Nazarener is hier met gejuich ontvangen.

Hoewel duidelijk is dat niet iedereen in die vreugde deelt.
Jeruzalem is nu eenmaal zeer verdeeld over deze man.
De één wil hem gekruisigd zien,
de ander bid voor zijn heil en..

Maar het gaat gebeuren.
Jezus komt nu de poort van het praetorium uit.
Hij is geslagen. Hij is bebloed.
Hij ziet er afschuwelijk uit.
Maar het is een indrukwekkend schouwspel.
De veroordeelde sleept zijn kruis voort.
Hij wordt bespot.
Hij wordt bespuugd.
Maar daar is toch ook iemand
die hem te drinken geeft.
Wat een schouwspel.
Wij zijn hier getuige van een historische gebeurtenis.
Een gebeurtenis die de wereld zich nog lang zal herinneren.
Een gebeurtenis, waar nog lang over nagepraat zal worden.
We gaan over naar Lucas de Evangelist op de berg Golgotha
Lucas, ben jij daar?

Reporter 1
Ja. Ik sta hier op de schedelplaats.

Reporter 2
En hoe is de situatie bij jou?

Reporter 1
Voorlopig rustig. Militairen hebben net enkele stevige palen
in de bodem geslagen. En het wachten is nu op de veroordeelde.

Reporter 2
Hij komt jouw kant op. Is daar al iets van te zien?

Reporter 1
Inderdaad, de stoet komt nu dichterbij.
Wij zien de man, die zichzelf uitgaf voor de Messias
de Golgotha beklimmen.
Hij is uitgeput.
Zijn fysieke grenzen zijn bereikt.
Er is weinig over van de held
die nauwelijks enkele dagen terug
als een koning de Heilige Stad binnenreed.
Wat gaat er om in deze man
die nu zo diep valt?

Je zou hem tragisch moeten noemen.
Hij heeft tenslotte alles gegeven voor zijn overtuiging.
Hij heeft gestreden en gefaald.
Jammer, maar het is niet anders.

De gevolgen van deze veroordeling zijn overigens verstrekkend.
Het vredesproces is definitief kapot.
De vredesbeweging verliest in hem een toonaangevend leider.
En is voorlopig uitgeschakeld.

Sharon zit vaster in het zadel dan ooit.
De Israëlische regering zal ongetwijfeld harder optreden.
Optreden tegen iedere groepering die hun veiligheid bedreigt.
Optreden tegen die mensen die menen
dat oplossingen met geweld te forceren zijn.
Kortom, dit bijbelse land gaat
een nieuwe, ongewisse toekomst tegemoet.
Tot zover Lucas de Evangelist vanuit Jeruzalem.
Terug naar de studio.

scene 6
GOLGOTHA
(Jezus wordt door de media-reporters aan het kruis gespijkerd. Hij hangt een bordje met de tekst ´INRI´ - ‘Iesus Nazarener Rex Iudea’ - aan het kruis. Sharon kijkt van afstand toe. Maria neemt plaats aan de voeten van haar zoon.)

(Zacht klinkt een requiem. Reporter 1 drukt met zijn speer bloedsporen op zijn lichaam.
Reporter 2 houdt Jezus de microfoon voor.)

Jezus
Vader waarom hebt u mij verlaten!

Oh vader, vergeeft het hen, want zij weten niet wat zij doen!

(Er valt een donkerslag met licht op het hoofd van de Christus. De geluiden van wind en onweer. Twee militairen sluiten het hek voor het publiek. Er klinkt een requiem.)

(Het licht dimt.)