Persbericht

DICK TOP 1941-2010

Regisseur en acteur Dick Top is vrijdagavond 16 April aan een hersentumor overleden.

Top had een voor Nederlandse begrippen unieke internationale staat van dienst.

Hij begon zijn carrière als acteur bij Proloog en het Koninklijk Theater. Hij was medeoprichter van Fact, maar valt in de traditie ‘oude toneelmeesters’ van Johan de Meester tot Ko van Dyck. Top kon bogend op zijn enorme kennis en ervaring van het Nederlands theater geinspireerd vertellen. Hij was een van de laatste nog actieve vertegenwoordigers van het pre Actie Tomaat tijdperk

Hoewel hij in de jaren 70 verschillende regies in Nederland deed, kreeg Top in het op vernieuwing en experiment gerichte theaterklimaat niet voldoende ruimte en sloeg zijn vleugels internationaal uit.

Zijn carrière nam internationaal een indrukwekkende vlucht. Hij regisseerde toneel, opera en musical. Van de Urfaust tot Joe Orton en van Brecht tot de Rocky Horror show. Top deed tussen 1970 en 2010 ongeveer 107 regies waarbij hij veelvuldig Stadtheaters in Duitsland en Oostenrijk aandeed. Hij was een graag geziene gastregisseur in Engeland en Amerika.

Als acteur was Top de laatste jaren in Nederland alleen nog te zien in de locatieprojecten van Theater Nomade waar zijn ouderwets klassieke uitstraling en vakmanschap werden gewaardeerd.

Zijn laatste regie voor het Stadtheater Salzburg heeft hij niet kunnen afmaken.

Dick Top wordt Zaterdag 25 April in Bilthoven begraven

Informatie: www.dicktop.eu

Theater Nomade telefoon 020 6941082

-----------------------------------------------------------------------------------------

Grafrede

HERINNERINGEN AAN EEN BIJZONDER THEATERMAN

Ter herdenking aan Dick Top, 24 April 2010.

Dick Top was een bijzonder mens. Een man met een onvergelijkbare passie voor theater
Ik herinner me nog hoe hij in 2003 op auditie kwam in ons repetitielokaal aan de Prinsengracht 239. Hij sprak met die eigen klassiek geaffecteerde stem.
en prees mijn voornemen de Gijsbreght van Aemstel op te voeren.
Hij had nog in de jaren 50 met een hellebaard naast Ramses Shaffy op het podium gestaan
Gijsbreght werd dan vertolkt door Ko van Dijck of was het Johan Schmitz?. Dick kende precies alle bezettingen en alle namen van regisseurs en acteurs. En over al die mensen had hij dan wel weer een anekdote. Vergeten theatermensen, waar bijna niemand in de moderne theaterwereld ooit van gehoord heeft, waren zijn diepste inspiratiebron.
Al zijn voorbeelden waren nu ver boven de 80 of niet meer onder de levenden
Hij kende overigens ook hun positie in de oorlog.
Over de 2e wereldoorlog werd gesproken of het gisteren gebeurd was
En over de jaren 30 kon hij nostalgisch vertellen..
De jaren 30? Pardon, Hoe oud was deze man dan wel niet? Zijn leeftijd was een publiek geheim. Hij loog er met stalen gezicht minimaal 5-10 jaar af. Toen zijn naam en personalia via een oud theaterjaarboek opdoken ontkende hij categorisch de feiten.
Ik heb nooit iemand ontmoet, die zo gepassioneerd en met zoveel kennis van zaken over theater kon vertellen als Dick Top.

Toen hij die eerste middag op mijn verzoek zijn CV achterliet kon ik mijn ogen niet geloven
Meer dan honderd regies voor een groot deel bij Stadtheaters in Duitsland en Oostenrijk, toneel en operagezelschappen in de Benelux en theatergezelschappen in Engeland en Amerika. Niemand in de Nederlandse theaterwereld had een vergelijkbare staat van dienst.

Mijn technicus heeft jarenlang niets geloofd van al die mooie verhalen.
Hij had Dick ‘gegooglet’ en hem behalve via Theater Nomade niet gevonden.
En wie niet op het internet te vinden is, liegt of bestaat niet.
Dick was een bedrieger, zoveel stond vast. Totdat dezelfde technicus de kans kreeg in Gelsenkirchen een voorstelling onder regie van Dick mee te maken.
Maandenlang werd er nog met groot respect gesproken over de enormiteit van het Multi-theaterevent. Een show met internationaal toptalent en een afgeladen zaal met 1200 man enthousiast publiek.

Dick had niets met internet of e-mail. Dick belde op, schreef zijn vrienden ansichtkaartjes en reisde bij voorkeur met de trein. Net als voor de oorlog of vlak erna
Zijn brieven schreef hij met de hand en soms met een typmachine,
U weet wel zo’n antiek apparaat waar je van kan zien welke letters uit het kader gevallen zijn.

Dick was de sfeermaker van de groep. Tijdens de repetities, in de pauze, na de voorstellingen.
Hij kwam iedere dag opgewekt met steeds weer nieuwe of dezelfde nostalgische anekdotes. Over theater natuurlijk en over lekker eten, zijn tweede passie. Die karbonade in Stavoren halverwege de jaren 50. Hoe heerlijk die was klaar gemaakt. En dat allemaal voor 7,50 gulden. Was dat in die tijd zo goedkoop dan?. Nou ja, de koffie bij van der Werff dan op Schiermonnikoog, dat was nog eens anders dan bij die oplichters in de Randstad.
Achter de coulissen bij aanvang van de voorstelling gingen de verhalen gewoon door.
Totdat mijn acteurs wanhopig vroegen of ik deze man een pleister op zijn mond kon plakken, want ze waren bang hun tekst te vergeten of te laat op te komen.

Dick speelde vijf jaar lang een keur aan klassieke rollen bij Nomade.
Op 17 September 2008 speelde hij zijn laatste voorstelling als acteur op de Burcht in Leiden.
De ironie wilde dat het een Gijsbreght van Aemstel was. Symbool van die oude vergeten Nederlandse theatertraditie, waar juist Dick Top de personificatie van was geworden.
De cyclus van zijn theaterleven leek rond.
Zijn laatste Willebrord, zijn laatste Gozewijn en zijn laatste broer Peter.
Ik heb ons publiek applaus gevraagd voor hem. Na afloop zat hij stil in een hoek
Ik zag hoe die een traan wegpinkte, het was of hij zijn einde voorvoelde.
Ik ging naar hem toe. ‘Maar het is niet het definitieve einde. Als Nomade er weer staat, dan sta jij er ook’. Hij glimlachte. Het heeft niet zo mogen zijn.

Met Dick Top verdwijnt de passie van een oude toneeltraditie.
Het klassieke repertoiretoneel verliest een van haar meest hartstochtelijke pleitbezorgers.
Een man met een ongekende staat van dienst en vooral een aanstekelijk liefhebber
Een man die in de gesloten arrogantie van de moderne Nederlandse theatercultuur niet de ruimte kreeg die hij verdiende, maar in het buitenland met open armen werd ontvangen.

Wij zullen zijn opwekkende verhalen missen
Wij zullen zijn passie en vakmanschap missen
Wij zullen zijn collegialiteit en inspiratie missen.
Wij zullen ontheemd verder trekken
Wij moeten hem hier op deze plaats afstaan aan de eeuwigheid

Ab Gietelink